Pankreas kanseri, pankreas hücrelerinin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkan ve sindirim sistemi üzerinde ciddi etkileri olan bir kanser türüdür. Diğer kanser türlerine göre daha sessiz ilerleyen pankreas kanseri, genellikle ileri aşamalarda teşhis edilir ve bu nedenle erken tanı hayati öneme sahiptir. Bu makalede, pankreas kanseri hakkında en çok merak edilen nedenler, belirtiler ve tedavi yöntemlerini inceleyeceğiz.
Pankreas Kanseri Nedir?
Pankreas kanseri, pankreasın hücrelerinde başlayan ve hızla yayılabilen bir tür malign tümördür. Pankreas, sindirim enzimleri ve hormonlar salgılayarak sindirim sisteminde önemli bir rol oynar. Pankreas kanseri genellikle “pankreatik adenokarsinom” olarak adlandırılan türde ortaya çıkar ve sıklıkla pankreasın baş kısmında gelişir.
Pankreas Kanserinin Nedenleri
Pankreas kanserinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörlerinin hastalığın gelişimini artırdığı gözlemlenmiştir. İşte pankreas kanserine yol açabilecek yaygın risk faktörleri:
- Genetik yatkınlık: Ailede pankreas kanseri öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
- Sigara kullanımı: Sigara içmek, pankreas kanserine yakalanma riskini önemli ölçüde artırır.
- Obezite ve sağlıksız beslenme: Aşırı kilo, hareketsizlik ve yüksek yağ içeren diyetler risk faktörleri arasındadır.
- Kronik pankreatit: Uzun süreli pankreas iltihabı, pankreas kanserine yol açabilir.
- Diyabet: Diyabet hastalarında pankreas kanseri gelişme riski artar.
Pankreas Kanserinin Belirtileri
Pankreas kanseri genellikle erken aşamada belirti vermez, bu nedenle tanı konması zor olabilir. Ancak ilerleyen dönemlerde bazı yaygın belirtiler ortaya çıkabilir:
- Karın ve sırt ağrısı: Pankreasın yakın çevresindeki sinirlerin baskı görmesiyle ortaya çıkan ağrı.
- Kilo kaybı ve iştahsızlık: Sindirim sisteminin etkilenmesi nedeniyle ani kilo kaybı ve iştah azalması.
- Sarılık: Ciltte ve gözlerde sararma, özellikle pankreasın başında tümör bulunan hastalarda sıkça görülür.
- Bulantı ve kusma: Sindirim kanalının tıkanması nedeniyle yemek yeme sırasında veya sonrasında bulantı.
- İdrar renginde koyulaşma: Karaciğer ve safra kanalları etkilenmişse idrar rengi koyulaşabilir.
Pankreas Kanserinin Teşhis Yöntemleri
Pankreas kanseri tanısında çeşitli görüntüleme ve laboratuvar yöntemleri kullanılır. Erken teşhis için dikkatli değerlendirme gereklidir. İşte teşhis sürecinde kullanılan yöntemler:
- Ultrason ve BT (Bilgisayarlı Tomografi): Tümörün boyutu ve konumunu değerlendirmek için kullanılır.
- MR ve MRCP: Safra kanalları ve pankreasın detaylı incelenmesi için sıklıkla tercih edilir.
- Endoskopik ultrason (EUS): Tümöre yakın bir noktadan görüntüleme sağlar ve biyopsi alınmasını kolaylaştırır.
- Kan testleri: CA19-9 gibi tümör belirteçlerinin yüksekliği, pankreas kanseri varlığı hakkında ipucu verebilir.
